7 EEUWEN LEIDS LAKEN van 3 mei tot en met medio 2015
Museum De Lakenhal is sinds haar oprichting in 1874 gevestigd in de monumentale 'Laecken-Halle' uit 1640.
Een gebouw met een enorme geschiedenis.
Geschiedenis:
Rond 1630 komen in Leiden nieuwe lakense stoffen van Spaanse wol op de markt, die al snel een internationaal succes worden.
Dit heeft een stormachtige economische ontwikkeling tot gevolg, die in 1641 leidt tot de opening van een prestigieuze nieuwe keur- en verkoophal: de ‘Laecken-Halle’.
Hier werden de wereldberoemde Leids lakens gekeurd en van een loodje voorzien.
Bloei:
In de Gouden Eeuw vinden de Leidse lakens via Amsterdam hun weg naar de wereldmarkt. Op diezelfde manier komen grondstoffen als wol, katoen, zijde en kleurstoffen uit Zuid-Europa, Azië en Noord- en Zuid-Amerika naar Leiden.
Duizenden mannen, vrouwen en kinderen maken daarvan in thuisarbeid het beroemde Leidse laken.
Om de kwaliteit te waarborgen richt het stadsbestuur zeven keurhallen voor verschillende stofgroepen op.
Verval:
In de loop van de achttiende eeuw wordt de internationale markt overspoeld door goedkopere stoffen, met name uit Frankrijk.
De Leidse textielindustrie richt zich vanaf dan op de binnenlandse markt en de Nederlandse koloniën.
Begin negentiende eeuw verandert er veel.
Door de introductie van de stoommachine komen arbeiders in grote fabrieken te werken aan mechanische spin- en weefmachines.
Na een periode van economische bloei kan Leiden de concurrentie niet bijbenen.
In de tweede helft van de twintigste eeuw moet de ene na de andere textielfabriek de poorten sluiten.
Ook Krantz, de grootste lakenproducent van ons land, vertrekt in 1977 naar Limburg – waar de fabriek een jaar later alsnog failliet gaat.
Daarmee is het laken na zeven eeuwen voorgoed uit Leiden verdwenen.
Veel werknemers verloren hun baan en dat betekende armoede in vele gezinnen.
Een terugblik:
Terwijl de stad op zoek is gegaan naar een nieuwe economische motor, is de geschiedenis van het Leids laken diep weggezonken in het geheugen.
Museum De Lakenhal ziet het als haar taak daar nu verandering in te brengen.
Een rijke collectie:
In de museumcollectie bevinden zich uiteenlopende voorwerpen die te maken hebben met de Leidse lakenindustrie: lakenloodjes die teruggaan tot in de dertiende eeuw, stalenboeken met Leids laken, kostuums van lakense stof, schilderijen die het productieproces gedetailleerd in beeld brengen en portretten van rijke lakenkoopmannen en één -vrouw.
In het hart van de oude Lakenhal, worden in de originele stijlkamers zeven eeuwen Leids laken tot leven gewekt.
Dit gebeurt niet alleen aan de hand van historische objecten, ook een nieuw beeld van Atelier Van Lieshout en een ontwerp voor Nieuw Leids Laken van Christie van der Haak maken deel uit van de opstelling.
Nieuwe aanwinst:
In de collectie van Museum De Lakenhal bevinden zich weefgetouwen en andere voorwerpen die specifiek verbonden zijn met de zware arbeid en het harde bestaan van de Leidse fabrieksarbeiders.
Deze deelcollectie is voor Atelier Van Lieshout (AVL) de inspiratiebron geweest voor een nieuw beeld voor de collectie van Museum De Lakenhal.
Het nieuwe beeld 'Vooruit' (2014) maakt onderdeel uit van het project New Tribal Labyrinth, waaraan AVL sinds 2011 werkt en waarin de ambachtelijkheid van de landbouw en de industrialisatie centraal staan.
Nieuw Leids Laken:
Het eerste ontwerp in de serie Nieuw Leids Laken is van Christie van der Haak.
Van oorsprong schilder in een pattern-painting stijl, heeft zij zich sinds enkele jaren toegelegd op het ontwerpen van stoffen in een stijl die verwant is aan haar schilderijen en waarin patronen en motieven uit de natuur worden verwerkt in een kleurrijk schouwspel.
Eeuwenlang was Leiden een stad van zwoegende mensen, krakende weefgetouwen, rijke kooplieden en de strenge keurmeesters van de Lakenhal.
Iedereen werkte mee aan de wereldhandel in Leidse lakens.
Maar van de wollen lakens die 700 jaar lang centraal stonden in het werk en leven van Leidenaren is nu niets meer te zien.
Of toch wel? In de Lakenhal van Leiden ziet u meer.
Data: 3 mei tot en met 15 juni 2015
Adres: Museum De Lakenhal, Oude Singel 32, 2312 RA Leiden
Telefoon: +31 (0)71 5165360
Email:info@lakenhal.nl
Openingstijden:
Dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 - 17.00 uur
Zaterdag, zon- en feestdagen van 12.00 - 17.00 uur
Entreeprijzen:
Volwassenen (19 - 65 jaar) € 7,50
CJP en 65+ € 4,50
Gratis entree voor:
Bezoekers onder de 18 jaar
Museumkaarthouders
ICOM-kaarthouders
Leden Vriendenvereniging VBL
Leden Vereniging Rembrandt
Voor meer informatie: www.lakenhal.nl
Foto: Christie van der Haak, Den Haag